Dolegliwości związane z chorobami jelit, takie jak bóle brzucha, wzdęcia czy biegunki mogą znacząco obniżać jakość życia. Często również prowadzą do obniżenia nastroju, a nawet depresji. Jak stan jelit może wpłynąć na samopoczucie? Sprawdź. 

Czy depresja może mieć związek z chorobami jelitowymi?

Procesy zapalne, jakie zachodzą  w obrębie jelit, mają znaczący wpływ na samopoczucie. Może pojawić się obniżony nastrój, brak apetytu, senność, zmniejszona aktywność ruchowa, a także zmniejszenie aktywności seksualnej. Podobne zachowania pojawiają się również w przebiegu depresji. [1]

Diagnoza przewlekłej choroby jelit nie jest łatwa dla pacjenta i często wzbudza szereg emocji, z którymi ciężko sobie poradzić. Jeśli poniższe objawy towarzyszą Ci przez ponad 2 tygodnie:

  • obniżony nastrój (przez cały dzień lub większą jego część),
  • rozdrażnienie,
  • spadek lub wzrost masy ciała,
  • bezsenność,
  • brak motywacji do działania,
  • brak satysfakcji z wykonywanych czynności,
  • spadek koncentracji,
  • zwiększona męczliwość,
  • myśli o śmierci lub samobójstwie,

to warto skonsultować się ze specjalistą.

Choroby jelit, takie jak choroba Leśniowskiego-Crohna czy wrzodziejące zapalenie jelita grubego mogą wpływać na zachowanie pacjentów. Nie u każdego chorego jednak mogą występować znamiona depresji. Wszystko zależy od indywidualnych cech, a także tego, jaki jest przebieg choroby, jak wygląda leczenie, jaka jest świadomość pacjenta czy jego wcześniejsze doświadczenia. 

Jak mikrobiota jelitowa wpływa na nasze samopoczucie?

Mikrobiota jelitowa (wszystkie mikroorganizmy zasiedlające jelita) każdego z nas ma inny skład. W jelitach bytuje nawet kilka tysięcy różnych gatunków bakterii, które pełnią w organizmie wiele ról, np. biorą udział w procesie fermentacji pokarmów, poprawiają perystaltykę jelit, a także stymulują układ odpornościowy do walki z patogenami. [2]

Istnieją dowody naukowe, które wskazują, że różnorodna mikrobiota jelitowa jest ważna dla samopoczucia i zdrowia. U osób z depresją zaobserwowano mniej różnorodny skład mikrobioty oraz mniejszą ilość tzw. “dobrych bakterii” w porównaniu z osobami, u których depresja nie występuje. [2]

Każda dysbioza, czyli zaburzenia równowagi w składzie mikrobioty jelitowej odbija się na całym organizmie i samopoczuciu. Za jeden z czynników uszkadzających mikrobiotę uznawane są antybiotyki, których przewlekłe stosowanie może zwiększać częstotliwość epizodów depresji. Dlatego właśnie konieczne jest regularne stosowanie probiotyków, których zadaniem jest odbudowanie mikrobioty jelitowej, a także zmniejszenie dolegliwości wynikających ze stosowania antybiotykoterapii. Ponadto należy pamiętać, że gorsze samopoczucie i depresję może nasilać stres, a nie da się ukryć, że może on często towarzyszyć osobom z chorobami zapalnymi jelit. [2]

Jak przewlekły stres wpływa na układ odpornościowy??

Prawidłowy skład mikrobioty jelitowej odpowiada za prawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego. Zaburzenia związane z funkcjonowaniem jelit mogą przyczyniać się do zwiększonego ryzyka wystąpienia alergii, depresji oraz niektórych chorób autoimmunologicznych. [1]

Na rozwój stanów zapalnych duży wpływ ma stres. Nie jest on bez znaczenia dla organizmu. Długotrwały stres osłabia układ odpornościowy, a także nasila stany zapalne. W wyniku tego działania obniża się poziom prozdrowotnych bakterii z rodzaju Bifidobacterium. Dbałość o odpowiedni skład mikrobioty pozwala nie tylko na poprawę funkcjonowania jelit, ale również na polepszenie samopoczucia i zmniejszenie objawów depresji. [3]

 

 Bibliografia

  1. Rudzki L., i in., Od jelit do depresji – rola zaburzeń ciągłości bariery jelitowej i następcza aktywacja układu immunologicznego w zapalnej hipotezie depresji, “Neuropsychiatria i Neuropsychologia”, 2012; 7, 2, s. 1-9.
  2. Liang S, Wu X, Hu X, Wang T, Jin F. Recognizing Depression from the Microbiota⁻Gut⁻Brain Axis. Int J Mol Sci. 2018 May 29;19(6):1592.
  3. Inserra A, Rogers GB, Licinio J, Wong ML. The Microbiota-Inflammasome Hypothesis of Major Depression. Bioessays. 2018 Sep;40(9):e1800027.

Numer akceptacji: C-ANPROM/PL/ENTCD/0009, 01.2025