Osobom z NChZJ (nieswoiste choroby zapalne jelit) może być trudno przytyć…
Każdy z nas powinien starać się utrzymać odpowiednią wagę. Jednak w przypadku nieswoistych chorób zapalnych jelit (ang. inflammatory bowel disease, IBD) czasem trudno jest dostarczyć organizmowi zalecane ilości konkretnych pokarmów i składników odżywczych. Na szczęście przy rozsądnym podejściu do odżywiania i wsparciu lekarza, dietetyka lub pielęgniarki nie jest to niemożliwe.
Niedowaga
U osób chorujących na IBD (ang. inflammatory bowel disease, IBD) często występuje niedowaga.1 Może mieć ona kilka przyczyn, takich jak:
- Stan zapalny w przewodzie pokarmowym upośledzający wchłanianie składników odżywczych;
- Zmiany metabolizmu;
- Spadek apetytu;
- Wymioty i biegunka;
- Unikanie wybranych grup pokarmów w związku z bólem i/lub nasilaniem objawów.
Niedojadanie lub pomijanie w diecie określonych grup produktów może mieć negatywny wpływ na ogólny stan zdrowia, zwłaszcza u osób z chorobami przewlekłymi, takimi jak IBD (ang. inflammatory bowel disease, IBD).
Przede wszystkim może stwarzać ryzyko niedożywienia.1 Jeśli jesz zbyt mało, żeby być w stanie utrzymać prawidłową masę ciała, prawdopodobnie nie dostarczasz organizmowi wszystkich potrzebnych witamin i składników mineralnych, a na przykład niedobory witaminy D i wapnia mogą zwiększać ryzyko złamań kości.1 Więcej informacji na temat żywienia znajdziesz w naszym artykule poświęconym zrównoważonej diecie .
Poza tym niedowaga może niekorzystnie wpływać na poziom siły i energii, powodować męczliwość i obniżony nastrój, pogarszając tym samym ogólną jakość życia.3
Co możesz zrobić…
Jeśli obserwujesz u siebie spadek apetytu lub utratę wagi, zasięgnij porady lekarza, dietetyka lub pielęgniarki. W międzyczasie możesz samodzielnie podjąć konkretne działania:
- Na początek warto zadbać o opanowanie objawów: jeśli choroba jest dobrze kontrolowana i stan zapalny w przewodzie pokarmowym nie jest nasilony, organizm będzie w stanie łatwiej przyswajać składniki odżywcze z pożywienia, a Ty nie będziesz odczuwać niechęci do jedzenia z powodu dolegliwości bólowych czy niestrawności.4 Wspólnie z lekarzem postaraj się osiągnąć jak najlepszy poziom kontroli choroby;
- Jeśli nie dopisuje Ci apetyt, spróbuj zastąpić napoje takie jak herbata czy kawa zupami, płynnymi odżywkami lub koktajlami;4
- Spróbuj jeść częściej mniejsze porcje.5 Wiele osób z IBD (ang. inflammatory bowel disease, IBD) szybko odczuwa sytość, a zwiększenie częstotliwości i zmniejszenie objętości posiłków pomaga uniknąć uczucia przepełnienia;
- Sięgnij po wysokoenergetyczne napoje lub odżywki, żeby zwiększyć ilość dostarczanych organizmowi kalorii.5 Istnieją nawet dowody sugerujące, że kwasy tłuszczowe omega-3 obecne w tranie, niektórych nasionach i olejach mogą przeciwdziałać utracie wagi i sprzyjać wzrostowi masy ciała;4,6,7
- Upewnij się, że produkty, których unikasz rzeczywiście powodują zaostrzenie objawów. Więcej informacji znajdziesz w naszym artykule o czynnikach nasilających objawy choroby .
W przypadku poważnej utraty masy ciała i ciężkiego niedożywienia lekarz może zalecić zastosowanie tzw. „żywienia enteralnego”, czyli płynnej diety dostarczającej organizmowi energii i wszystkich potrzebnych składników odżywczych.1,4,8
Pamiętaj…
IBD (ang. inflammatory bowel disease, IBD) może utrudniać przestrzeganie zdrowych nawyków żywieniowych, jednak przy odpowiednim wsparciu osiągnięcie i utrzymanie prawidłowej wagi nie jest niemożliwe. Jeśli niepokoi Cię obserwowany u siebie spadek masy ciała albo potrzebujesz pomocy, żeby przytyć, skonsultuj się z lekarzem, pielęgniarką lub dietetykiem.
Piśmiennictwo:
1. Lomer MC. Dietary and nutritional considerations for inflammatory bowel disease. Proc Nutr Soc. 2011;70:329-335.
2. Elsherif Y, Alexakis C, Mendall M. Determinants of weight loss prior to diagnosis in inflammatory bowel disease: a retrospective observational study. Gastroenterol Res Pract. 2014;2014:1-7.
3. Bryant RV, Trott MJ, Bartholomeusz FD, Andrews JM. Systematic review: body composition in adults with inflammatory bowel disease. Aliment Pharmacol Ther. 2013;38:213-225.
4. Hébuterne X, Filippi J, Schneider M. Nutrition in adult patients with inflammatory bowel disease. Curr Drug Targets. 2014;15:1030-1038.
5. Brown AC, Rampertab SD, Mullin GE. Existing dietary guidelines for Crohn’s disease and ulcerative colitis. Expert Rev Gastroenterol Hepatol. 2011;5:411-425.
6. Yamamoto T, Nakahigashi M, Saniabadi AR. Review article: diet and inflammatory bowel disease – epidemiology and treatment. Aliment Pharmacol Ther. 2009;30:99-112.
7. Barbalho SM, Goulart R de A, Quesada K, Bechara MD, de Carvalho A de CA. Inflammatory bowel disease: can omega-3 fatty acids really help? Ann Gastroenterol. 2016;29:37-43.
8. Altomare R, Damiano G, Abruzzo A, i wsp. Enteral nutrition support to treat malnutrition in inflammatory bowel disease. Nutrients. 2015;7:2125-2133.
