Choć NChZj (nieswoiste cjhoroby zapalne jelit) może powodować dolegliwości bólowe o różnym nasileniu i umiejscowieniu, pamiętaj, że istnieje wiele sposobów radzenia sobie z bólem, a pierwszym krokiem powinno być określenie jego przyczyny podczas konsultacji z lekarzem lub pielęgniarką. Naturalnie specjalista powinien wiedzieć, jakiego rodzaju ból odczuwasz oraz gdzie i kiedy się pojawia. Dolegliwości bólowe i ich wpływ na codzienne życie mogą różnić się u poszczególnych osób.
Poznaj swój ból
Żeby określić przyczynę bólu, trzeba zwrócić uwagę na szczegóły. Zdarza się, że podczas rozmowy z lekarzem pacjenci miewają problemy z opisaniem stopnia nasilenia bólu i przypomnieniem sobie gdzie konkretnie był umiejscowiony. Dlatego wiele osób prowadzi dzienniczek, w którym zapisuje objawy, żeby móc pokazać swoje notatki lekarzowi podczas kolejnej wizyty.
Jeśli zdecydujesz się założyć taki dzienniczek, opisuj dolegliwości bólowe w sposób jasny i precyzyjny. Ułatwi to lekarzowi wybór skutecznej metody leczenia. Możesz opisywać odczuwany ból jako nieznaczny, ostry, przeszywający lub jeszcze inaczej. Może on trwać krótko (ból ostry) lub utrzymywać się przez dłuższy czas (ból przewlekły). Ból może dawać o sobie znać o różnych porach dnia i pojawiać się w różnych miejscach, na przykład w okolicy żołądka, odbytu, w jamie brzusznej lub rozprzestrzeniać się do innych części ciała.
Przyczyny bólu w NChZJ
Choć za wywołujące ból objawy (skurcze, wzdęcia, gazy, zaparcia i biegunkę) zazwyczaj odpowiada stan zapalny jelit1, dolegliwości bólowe mogą mieć również inne przyczyny. Poniżej opisujemy kilka z nich. Jeśli masz wrażenie, że któraś z wymienionych sytuacji może dotyczyć Ciebie, skonsultuj się z lekarzem lub pielęgniarką.
Działania niepożądane
Niektóre leki stosowane w leczeniu IBD (ang. inflammatory bowel disease, IBD) także mogą powodować ból.1,2 Zawsze czytaj dołączone do leków ulotki informacyjne i jeśli podejrzewasz, że odczuwany przez ciebie ból jest skutkiem zażywania leku (lub doświadczasz innych działań niepożądanych), zasięgnij porady lekarza lub pielęgniarki.
Zwężenia i zrosty
Zwężenia lub zrosty (bliznowacenie) w obrębie jelit powstające w przebiegu schorzenia lub po zabiegach operacyjnych mogą powodować ból nawet w okresach nieaktywności choroby.1 Koniecznie omów z lekarzem lub pielęgniarką dostępne opcje leczenia.
Stan zapalny
Ból w okresach zaostrzenia choroby prawdopodobnie spowodowany jest stanem zapalnym.1 Jednak stan zapalny może utrzymywać się nawet w czasie remisji, co może wyjaśniać, dlaczego zdarza Ci się odczuwać ból, choć ogólnie czujesz się dobrze.1
Zakażenie
Zmiany w strukturze jelita cienkiego mogą sprzyjać nadmiernemu rozwojowi bakterii, któremu towarzyszą wzdęcia, podrażnienie i ból.1 Taki stan nosi nazwę przerostu flory bakteryjnej jelita cienkiego (SIBO). Problem ten częściej występuje u osób z chorobą Leśniowskiego-Crohna (ChLC), jednak może również towarzyszyć WZJG.2
Badania inwazyjne i zabiegi chirurgiczne
Każdy, kto ma za sobą badania endoskopowe wie, że mogą one powodować dyskomfort. Z oczywistych względów ból odczuwać możesz także po przebytej operacji, jednak w okresie rekonwalescencji powinien on stopniowo ustępować. Jeśli po pewnym czasie od zabiegu ból nadal Ci dokucza, koniecznie poinformuj o tym lekarza lub pielęgniarkę.
Dieta
Zdarza się także, że niektóre pokarmy podrażniają jelita, powodując ból. Więcej informacji na ten temat znajdziesz w naszym artykule poświęconym bólowi związanemu z dietą.
Sposoby radzenia sobie z bólem
Istnieje wiele różnych metod łagodzenia bólu, zarówno farmakologicznych, jak i naturalnych. Dlatego pamiętaj, że nie musisz cierpieć w milczeniu – poinformuj lekarza lub pielęgniarkę, gdzie i jak silny ból odczuwasz. Wspólnie na pewno będziecie w stanie określić przyczynę bólu i skutecznie sobie z nim poradzić.
Piśmiennictwo:
1. Srinath AI, Walter C, Newara MC, Szigethy EM. Pain management in patients with inflammatory bowel disease: insights for the clinician. Therap Adv Gastroenterol. 2012;5:339-357.
2. Lim WC, Wang Y, MacDonald JK, Hanauer S. Aminosalicylates for induction of remission or response in Crohn’s disease. Cochrane Database Syst Rev. 2016;7:CD008870.
