Nieswoiste choroby zapalne jelit (IBD – ang. inflammatory bowel disease, IBD) zazwyczaj dają o sobie znać w wieku, w którym poważnie myśli się o dzieciach.1 Jeśli zastanawiasz się nad powiększeniem rodziny, koniecznie porozmawiaj z lekarzem lub pielęgniarką, by otrzymać konkretne porady dla siebie i swojego partnera. Poniżej przygotowaliśmy również odpowiedzi na pytania, które najczęściej pojawiają się w kontekście rodzicielstwa.
Warto też zajrzeć na fora internetowe dla osób z IBD (ang. inflammatory bowel disease, IBD), żeby poznać doświadczenia osób, które niedawno zostały lub wkrótce będą rodzicami – znajdziesz tam wiele wsparcia dla siebie i swojego dziecka.
Zacznijmy od podstaw:
Czy IBD (ang. inflammatory bowel disease, IBD) ma wpływ na moje szanse zajścia w ciążę?
Warto wiedzieć, że większość kobiet z IBD (ang. inflammatory bowel disease, IBD) ma podobne szanse na zajście w ciążę, jak każda inna kobieta2, choć starania o dziecko najlepiej rozpocząć po ustąpieniu objawów.3 Natomiast na chwilę obecną brak jest jednoznacznych dowodów, które pozwoliłyby stwierdzić czy IBD wpływa na płodność wśród mężczyzn. Jednak towarzyszące chorobie objawy, powikłania lub będące ich następstwem problemy psychologiczne, takie jak stany depresyjne, mogą u niektórych osób zmniejszać ochotę na seks.4 Jeżeli tak jest w Twoim przypadku, porozmawiaj z lekarzem lub pielęgniarką, którzy być może będą w stanie Ci pomóc.
Czy zaostrzenie objawów w trakcie ciąży może zaszkodzić mojemu dziecku?
Badania wykazały, że większość kobiet w okresie remisji IBD (ang. inflammatory bowel disease, IBD) rodzi zdrowe dzieci, a ciąża przebiega u nich normalnie i bez powikłań.3 Istotne znaczenie ma kontrolowanie objawów, ponieważ jak pokazują badania, aktywna postać choroby w trakcie ciąży zwiększa ryzyko przedwczesnego porodu i niskiej masy urodzeniowej dziecka.5,6 Natomiast ciężarne kobiety w okresie remisji IBD (ang. inflammatory bowel disease, IBD) nie są bardziej zagrożone nawrotem choroby niż kobiety z IBD (ang. inflammatory bowel disease, IBD) niebędące w ciąży.5 Oznacza to, że dla przyszłej matki ważne jest, by zajść w ciążę w okresie remisji – jeśli więc objawy choroby zaczną się nasilać, niezwłocznie poinformuj o tym lekarza lub pielęgniarkę.
Czy nadal mogę bezpiecznie przyjmować leki?
Choć możesz mieć obawy dotyczące przyjmowania leków w ciąży lub w okresie starań o dziecko, pamiętaj, że na tym etapie najważniejsze jest dla ciebie zachowanie możliwie najlepszego stanu zdrowia.5 Istnieje pewna grupa leków, których kobiety w ciąży nie powinny przyjmować i lekarz powinien Cię o nich poinformować.5 Ponieważ jednak zaostrzenie objawów IBD (ang. inflammatory bowel disease, IBD) może być bardziej szkodliwe niż skuteczne leczenie, większości kobiet zaleca się kontynuację terapii również w trakcie ciąży.2
Czy dziecko odziedziczy po mnie chorobę?
To naturalne, że obawiasz się, czy Twoje dziecko będzie chorowało na to samo, co Ty. Jak pokazują badania, w przypadku gdy jedno lub obydwoje rodzice cierpią na IBD (ang. inflammatory bowel disease, IBD), ryzyko wystąpienia choroby u dziecka jest nieznacznie podwyższone, lecz nadal niewielkie i większość dzieci nie będzie chorować.2
Jak moja choroba wpłynie na poród?
Większość kobiet z IBD (ang. inflammatory bowel disease, IBD) może rodzić siłami natury – jednak w niektórych przypadkach lekarz może zalecić wykonanie cesarskiego cięcia.6 Lekarze omówią z Tobą dostępne możliwości i Twoje preferencje. Możesz też liczyć na pomocne rady i wsparcie położnej.
A co, jeśli nie mogę zajść w ciążę?
Jeśli od pewnego czasu bezskutecznie starasz się o dziecko, koniecznie skonsultuj się z lekarzem. Niewykluczone, że nie ma to nic wspólnego z IBD (ang. inflammatory bowel disease, IBD)– problemy z płodnością dotykają wielu par, nie tylko tych borykających się z IBD (ang. inflammatory bowel disease, IBD). Dlatego jeśli masz trudności z zajściem w ciążę, nie zakładaj z góry, że przyczyną jest Twoja choroba. Porozmawiaj z lekarzem lub pielęgniarką, gdyż mogą być w stanie Ci pomóc lub skierować do lekarza specjalizującego się w leczeniu niepłodności.
Co powinnam zrobić, gdy już zajdę w ciążę?
Przede wszystkim – przyjmij nasze gratulacje! Jak najszybciej poinformuj o ciąży lekarzy, pod opieką których się znajdujesz, a jeśli Twoją ciążę prowadzić będzie inny specjalista, on także powinien wiedzieć, że chorujesz na IBD (ang. inflammatory bowel disease, IBD). Tak jak każda ciąża, również i Twoja będzie dodatkowym obciążeniem dla organizmu, dlatego staraj się przestrzegać zdrowej, zrównoważonej diety. Lekarz może dodatkowo zalecić Ci przyjmowanie określonych suplementów. Nie pal, nie pij alkoholu i staraj się utrzymać aktywność fizyczną, wykonując ćwiczenia o niskiej intensywności.
Piśmiennictwo:
1. Andres PG, Friedman LS. Epidemiology and the natural course of inflammatory bowel disease. Gastroenterol Clin North Am. 1999;28:255-281.
2. Mahadevan U. Fertility and pregnancy in the patient with inflammatory bowel disease. Gut. 2006;55:1198-1206.
3. Alstead EM, Nelson-Piercy C. Inflammatory bowel disease in pregnancy. Gut. 2003;52:159-161.
4. Knowles SR, Gass C, Macrae F. Illness perceptions in IBD influence psychological status, sexual health and satisfaction, body image and relational functioning: A preliminary exploration using structural equation modelling. J Crohns Colitis. 2013;7:e344-350.
5. van der Woude CJ, Adrizzone S, Bengston MB, i wsp. The second European evidenced- based consensus on reproduction and pregnancy in inflammatory bowel disease. J Crohns Colitis. 2015;9:107-124.
6. Bortoli A, Pedersen N, Duricova D, i wsp. Pregnancy outcome in inflammatory bowel disease: prospective European case-control ECCO – EpiCom study 2003-2006. Aliment Pharmacol Ther. 2011;34:724-734.